14 Haziran 2013 Cuma

İran'da Seçim Var

Kaynak: http://www.radikal.com.tr/dunya/bir_reformcu_mollaya_karsi_5_muhafazakar-1137489

İran’da halk iki dönemdir cumhurbaşkanlığı görevinde bulunan Mahmud Ahmedinejad’ın halefini belirlemek üzere bugün sandığa gidiyor. Dini lider Ali Hamaney’in dünürü Haddad Adil’in yarışa katılmama kararıyla 5 adaya düşen muhafazakâr cephe bölünürken reformcular Muhammed Rıza Arif’in çekilmesinin ardından Hasan Ruhani’nin arkasında saf tuttu. 2009’da seçim sonrası olduğu gibi bir isyan dalgasının yaşanmaması için olağanüstü tedbirler alınırken rejim katılımın düşük çıkması kaygısı taşıyor.

Anketler en fazla oy oranına sahip adayın Tahran Belediye Başkanı Muhammed Bakır Galibaf olduğunu gösteriyor. Galibaf’ı, eski Cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ve Haşimi Rafsancani’nin de destek verdiği Ruhani ile muhafazakâr aday Nükleer Başmüzakereci Said Celili takip ediyor. Fakat seçmenlerin yüzde 53-57’si hâlâ kararsız. İlk turda altı adaydan hiçbiri yeterli yüzde 50 oyu alamazsa ikinci tur 21 Haziran’da gerçekleşecek. Muhafazakâr cephede anketlerde az oy alanların en fazla oy alan lehine çekilmesi yönünde bir baskı oluşurken öne çıkan eski Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti, Muhammed Bakır Galibaf ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili vazgeçeceklerine dair işaret vermedi. Tahran cuma imamı Seyyid Ahmed Hatemi ve Keyhan gazetesi yayın yönetmeni Hüseyin Şeriatmedari gibi muhafazakârlar Galibaf ve Celili’ye göre daha az desteğe sahip olan Velayeti’yi güçlü olan lehine çekilme vaadine sadık kalmamakla suçladı.

Yabancı basına kırmızı kart

Haşimi başta olmak üzere Ruhani’yi destekleyenler ise sandık küskünü reformculara oy kullanma çağrısı yaptı. Benzer çağrı katılımın az olması halinde rejimin meşruiyetinin sorgulanacağı endişesi taşıyan Hamaney’den geldi. Bu arada Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü birçok yabancı gazetecinin vize başvurularının reddedildiğini ya da görmezden gelindiğini açıkladı. Press TV ise 1000’in üzerinde gazetecinin seçimleri takip edeceğini kaydetti.
Ahmedinejad’ın halefi kim olacak?
Said Celili (Nükleer Başmüzakereci):
Dini lider Ayetullah Ali Hamaney’e çok yakın olan Celili, aynı zamanda ülkenin tartışmalı nükleer programı konusunda Batı’ya kafa tutan isimlerden biri. Dünya kamuoyunun yakından tanıdığı 48 yaşındaki Celili, 1980-88 arasındaki Irak-İran savaşına gönüllü olarak katılmış ve sağ ayağını kaybetmişti. ‘Kuran’da Siyasi Düşünce’ üzerine doktora tezi yazan Celili, ‘mütevazı bir entelektüel’ olarak tanınıyor.

Muhammed Bakır Galibaf (Tahran Belediye Başkanı)
Hamaney’e yakın bir başka isim olan 51 yaşındaki Galibaf, Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı’ydı. 2005’te Ahmedinejad’a karşı yarıştığı seçimlerde dördüncü olmuştu. Ahmedinejad’ı özellikle ekonomi konusunda sık sık topa tutan Galibaf, profesyonel bir pilot ve Tahran Üniversitesi’nde ders veriyor.

Ali Ekber Velayeti (Eski Dışişleri Bakanı)
Seçimin en deneyimli adayı olarak görülen Ali Ekber Velayeti, yıllardır Hamaney’in dış ilişkiler danışmanı. 1979 İslam Devrimi sonrasında ülkede en uzun süre bakanlık yapan isim olan 68 yaşındaki Velayeti, tıp doktoru. 1980-81 arasında sağlık bakanlığı yaptıktan sonra tam 16 yıl dışişleri bakanlığı koltuğunu bırakmadı.

Hasan Ruhani (Eski Nükleer Başmüzakereci) Hamaney’in Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’ndeki temsilcisi olan Ruhani, ılımlı bir din adamı olarak tanınıyor. Ahmedinejad’ı birçok defa dikkatsizce açıklamalar yaparak ülkeyi tehlikeye atmakla suçlayan Ruhani, Britanya’da hukuk doktorası yaptı. Çok iyi derecede İngilizce, Almanca, Fransızca, Rusça ve Arapça biliyor.

Muhsin Rızai (Eski Devrim Muhafızları Komutanı)
15 yıl boyunca Devrim Muhafızları Komutanlığı görevini yürüten Rızai, 1994’te Buenos Aires’te bir Yahudi merkezine düzenlenen saldırıda rol aldığı suçlaması nedeniyle Interpol’un arananlar listesinde. 2009’da da aday olan Rızai, oyların yüzde 1.7’sini alabilmişti. 59 yaşındaki muhafazakâr adayın ekonomi doktorası var.

Muhammed Harazi (Eski Petrol Bakanı)
Seçimin en düşük profilli adayı Harazi, 1997’den beri siyaset sahnesinden uzakta. Adaylığının onaylanması medyada sürpriz yarattı. Ülkeyi sarsan ekonomik krizle mücadele edeceğini belirterek oy isteyen Garzi, Şah döneminde muhalif Halkın Mücahitleri Örgütü üyesi olduğu için hapis yattı ve bir süre sürgünde yaşadı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder